ต้นใหญ่เท่าข้อมือ น้ำท่วมนานกว่า 2 เดือนยังอยู่ได้ เมื่อก่อนโมกมีสนนราคาค่อนข้างแพง แต่เพราะนักขยายพันธุ์ที่ปราจีนบุรีใช้ภูมิปัญญาเข้าช่วย ราคาจึงลดลง หาซื้อได้ทั่วไป ทั้งจำปีและโมก หากปลูกไว้ริมหน้าต่าง อากาศชื้น ดอกจะส่งกลิ่นหอมไกล

ไม้ที่ปลูกรอบบ้านนั้น ควรใช้ปัจจัยการผลิตน้อย หากไม่ใช้ได้ยิ่งดี โดยเฉพาะปัจจัยที่จะเป็นพิษเป็นภัยต่อผู้อยู่อาศัย

ส่วนเรื่องประโยชน์นั้น ต้นไม้ที่ปลูกแล้ว ล้วนแต่เป็นคุณทั้งสิ้น สวัสดีค่ะท่านผู้อ่านที่รัก บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งจากการเรียนในรายวิชาส่งเสริมการเกษตร สาขา วิทยาศาสตร์การเกษตร มหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตกาญจนบุรี ในความดูแลของ อาจารย์ธนากร เที่ยงน้อย ในบทเรียนการเขียนบทความเพื่อเผยแพร่ข้อมูลด้านการเกษตร

อาจารย์ให้พวกเราลงพื้นที่สัมภาษณ์และพูดคุยแนวคิดการทำการเกษตรกับเกษตรกร เพื่อให้พวกเราได้สัมผัสกับชีวิตเกษตรกรและได้ทดลองเป็นนักข่าวไปพร้อมๆ กัน แล้วจึงนำข้อมูลมาเขียนเป็นบทความส่งเพื่อให้อาจารย์พิจารณา กลุ่มของเราได้เริ่มสืบเสาะข้อมูลจากอินเตอร์เน็ตจนได้พบกับการเพาะปลูกเห็ดที่สามารถสร้างรายได้ให้กับเกษตรกรในเวลาอันสั้น ตามพวกเราไปดูฟาร์มเห็ดที่เป็นมากกว่าฟาร์มเห็ดกันค่ะ

เห็ดหลินจือ ราชาแห่งสมุนไพร

“เห็ด” พืชที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจและได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายไปทั่วโลก แม้เห็ดจะหารับประทานง่าย และมีให้เลือกสรรมากมาย แต่ท่านผู้อ่านทราบหรือไม่คะว่า กว่าจะมาเป็นดอกเห็ดให้เราได้รับประทานอย่างทุกวันนี้ ต้องระวังทั้งโรคและความสะอาดในกระบวนการผลิต อีกทั้งต้องอาศัยความสม่ำเสมอในการเอาใจใส่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกระบวนการเพาะเลี้ยงสุดยอดแห่งเห็ดสมุนไพรที่มีสรรพคุณมากมาย ที่ใครๆ ต่างยกตำแหน่งนี้ให้กับ “เห็ดหลินจือ” ราชาแห่งสมุนไพรที่ใครๆ ต่างก็ต้องการ ไม่รอช้าพวกเราจะพาทุกท่านไปพบกับ คุณสหรัช รักษา ผู้เชี่ยวชาญด้านการเพาะเห็ดประสบการณ์มากกว่า 20 ปี เจ้าของอารีย์ฟาร์มเห็ดไทรโยค ตำบลท่าเสา อำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี

คุณสหรัช เล่าว่า “เริ่มที่พ่อแม่ของผมเป็นเกษตรกรมาตั้งแต่ต้น ท่านได้เพาะปลูกเห็ดหลากหลายชนิด เช่น เห็ดเป๋าฮื้อ เห็ดนางฟ้า เห็ดภูฏาน เห็ดหลินจือ ซึ่งแรกๆ ก็ทำรับประทานเองกันในครัวเรือนด้วยความที่เราเป็นโรคภูมิแพ้ แล้วมันมีสรรพคุณทางยาที่ดี ต่อมาเมื่อคนอื่นเห็นว่ารับประทานแล้วให้ผลลัพธ์ที่ดีจึงมีผู้สนใจมาซื้อกันเป็นจำนวนมาก เราก็เห็นว่าการเพาะเห็ดน่าจะเป็นช่องทางสร้างอาชีพได้ จึงเริ่มปลูกขายอย่างจริงจังในระบบโรงเรือน เนื่องจากเห็นว่าเห็ดมีช่องทางการค้าที่ตลาด แต่เราก็ทำการเกษตรอยู่แล้ว จึงทำทั้งเห็ดและเกษตรผสมผสานคู่กันไป

ผมปลูกดีปลี มันสำปะหลัง น้อยหน่า มะขาม ซึ่งจะทำให้เก็บผลผลิตได้เรื่อยๆ สลับกันไปตามฤดูกาล เราได้ทำเกษตรผสมผสานนี้มานานกว่า 20 ปี เพราะการทำเกษตรขึ้นอยู่กับจังหวะในขณะนั้น หากเราควบคุมมันไม่ได้ก็จะเจอปัญหาเกิดขึ้นตลอดเวลา ดังนั้น การทำเกษตรในโรงเรือนที่มีการคุมปัจจัยต่างๆ จึงสามารถกำหนดผลลัพธ์ที่ได้ง่ายกว่าและเกิดปัญหาได้น้อย การทำเกษตรผสมผสานที่มีทั้งธรรมชาติและการควบคุมของพืชชนิดต่างๆ ที่ปลูก ทำให้เรามีรายได้มีผลผลิตตลอดปีที่สามารถวนเก็บผลผลิตสลับกันไป

คุณสหรัช เล่าว่า ที่เลือกเพาะเห็ดหลินจือแดง เพราะจากการศึกษาพบว่า เห็ดหลินจือแดงเป็นพันธุ์ที่มีรายงานการวิจัยออกมาว่าเป็นพันธุ์ที่มีคุณค่าทางอาหารสูง มีประโยชน์มากกว่าเห็ดสายพันธุ์อื่นๆ โดยเฉพาะสรรพคุณทางยาที่มากกว่าและเป็นที่ต้องการของตลาด

ด้านการแปรรูปทางฟาร์มได้นำเอาเห็ดหลินจือแดงมาทำผลิตภัณฑ์ไว้หลายอย่าง ทั้งทำเป็นตัวชาเห็ด เห็ดอบแห้ง แคปซูลเห็ด และเซรั่มจากเห็ดหลินจือแดง ซึ่งสามารถเก็บไว้ได้นาน ในการแปรรูปผลิตภัณฑ์ส่วนใหญ่ก็ทำเองพร้อมส่งตรวจความปลอดภัยและขอ อย. อย่างถูกต้อง อย่างเช่น

ตัวเซรั่มทำร่วมกับมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ และร่วมมือกับหน่วยงานต่างๆ ที่เกี่ยวข้องเพื่อให้เกิดความน่าเชื่อถือ ความถูกต้อง ชัดเจน ส่วนการขายเน้นขายออนไลน์ มีส่งขายตามร้านของฝากในจังหวัดกาญจนบุรีและได้ทาง ธ.ก.ส. ช่วยประชาสัมพันธ์ ออกบู๊ธตามที่ต่างๆ ซึ่งในช่วงเกิดโควิด-19 คนอยู่บ้านกันมากขึ้นก็สั่งก้อนเชื้อเห็ดไปเลี้ยงเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะเห็ดหลินจือซึ่งเป็นเห็ดสมุนไพร 1 ใน 8 ที่ต้านไวรัส

ระยะเวลาที่เหมาะสมในการเก็บเกี่ยว

คุณสหรัช บอกต่ออีกว่า “วิธีในการเพาะเห็ดหลินจือสามารถเพาะได้เหมือนกรรมวิธีการเพาะก้อนเห็ดทั่วไป คือจากขี้เลื่อย ยางพารา จากวัสดุเพาะที่มีส่วนประกอบพวกรำ แป้ง และอาหารเห็ดเป็นหลัก จากนั้นหยอดเชื้อเห็ดเข้าไปรอจนกว่าเส้นใยเดินเต็มก้อน ใช้เวลาประมาณเดือนกว่าๆ เชื้อที่เดินเต็มแล้วเราถึงจะนำเข้าโรงเรือนและเปิดดอก หลังเปิดดอกแล้วประมาณ 70-80 วันถึงจะเก็บดอกได้ ซึ่งเห็ดหลินจือจะใช้เวลาปลูกเลี้ยงยาวนานกว่าเห็ดชนิดอื่น เพราะเห็ดมีการเติบโตช้า มีการสะสมอาหารเป็นจำนวนมาก จึงอุดมไปด้วยสารอาหารที่ทำให้เห็ดหลินจือได้รับการยอมรับว่าเป็นสมุนไพรที่เป็นตัวยา สิ่งที่ควรจะต้องระมัดระวังในการเพาะเห็ดหลินจือแดงคือ ตัวแมลงที่จะเข้ามากัดกินดอก ดังนั้น ทางที่ดีเราจึงต้องกางมุ้งเพื่อให้ปลอดจากแมลงศัตรูพืชและปลอดจากการใช้สารเคมีทุกชนิด จากประสบการณ์ที่ผ่านมาหากไม่กางมุ้งลักษณะภายนอกของเห็ดบางดอกดี สวยงาม แต่โดนแมลงกัดกินข้างในกลวงจนเกิดความเสียหายก็ต้องทิ้งไป สำหรับการเพาะเห็ดหลินจือ 1 ครั้ง สามารถเก็บดอกได้ไม่เกิน 2 ครั้ง โดยหลังจากเก็บดอกครั้งแรกไปแล้วครั้งที่สองจะออกดอกใหม่หลังจากเก็บเกี่ยวไปแล้ว 15 วัน แต่ดอกจะเล็กมากแทบใช้ไม่ได้”

หรือกำลังจะเริ่มทำการเกษตร

การเพาะเห็ดทุกคนมีสิทธิ์คิดได้หมด แต่การลงมือทำอาจยากสักหน่อย ต้องเริ่มดูจากตัวเราว่าพร้อมที่จะทำอาชีพนี้หรือเปล่า ดูว่าพื้นที่ที่เราอาศัยอยู่มีสภาพอากาศเหมาะกับการเพาะปลูกเห็ดชนิดใด เหมาะกับวิธีการปลูกเลี้ยงเห็ดแบบไหน ซึ่งการเพาะเห็ดก็เป็นอาชีพที่ไม่ลำบาก แต่ก็ไม่ได้ง่ายเกินไป เพราะมีการใช้พื้นที่น้อย ใช้น้ำน้อย ให้ผลผลิตเร็ว หากเรามีประสบการณ์แล้วเราจะรู้ว่าควรจะทำอย่างไรกับเห็ดต่อไปหรือเกิดปัญหาอะไรที่เราควรจะหยุดเพาะเลี้ยงเห็ดได้

ข้อดีของการเพาะปลูกเห็ดอีกอย่างคือ เราสามารถทำเงินได้ในระยะเวลาอันสั้น ส่วนการตลาดก็ต้องดูว่าส่งที่ไหนมีแหล่งรับซื้อไหม ซึ่งทางฟาร์มเองจะเน้นส่งขายในพื้นที่ใกล้เคียง แม้ได้กำไรไม่เยอะมากเท่าส่งในกรุงเทพฯ แต่หักลบแล้วก็ไม่ลำบากและมีความสุขกว่า และนอกจากนั้น เรายังได้ขายก้อนเชื้อเห็ดให้ชุมชนข้างเคียงไปเพาะ ซึ่งเราจะไม่ทำเยอะเพื่อให้ชาวบ้านคนอื่นได้ทำด้วย เป็นการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน

สุดท้ายนี้คุณสหรัช ฝากไว้ว่า “การทำเกษตรอย่าทำเพียงทางเดียว อย่าหวังรวยจากพืชชนิดเดียว ต้องมีทางเลือกอื่น มีพืชชนิดอื่นๆ เผื่อไว้ด้วย หากวันนี้เราไม่ได้เห็ดก็ยังมีพืชอื่นๆ ในฟาร์มให้ผลผลิต ควรทำแบบผสมผสานให้เกิดความหลากหลายครบวงจร อย่าไปทำพืชเชิงเดี่ยว”

หากใครสนใจอยากเรียนรู้วิธีการเพาะเห็ด หรือสนใจผลิตภัณฑ์เห็ดหลินจือ ก้อนเชื้อเห็ดและดอกเห็ด ติดต่อได้ที่เบอร์โทร. (089) 808-5142 (คุณสหรัช รักษา) ตำบลท่าเสา อำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี

พวกเราขอจบรายงานข่าวจากพื้นที่กาญจนบุรีไปก่อนนะคะ จนกว่าจะได้พบกันใหม่ สวัสดีค่ะ เกษตรปลอดสาร เกษตรอินทรีย์ หรือออร์แกนิก ชื่อเรียกเหล่านี้อาจแตกต่างแต่มีความหมายเช่นเดียวกัน ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า ผู้คนในปัจจุบันหันมาให้ความสนใจกับการบริโภคอาหารที่ไม่มีสารเคมีตกค้าง เพราะอาหารถือเป็นปัจจัย 4 ที่มนุษย์ขาดไม่ได้ หากทานอาหารที่ดีมีประโยชน์ ก็สามารถเสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรงขึ้น แต่หากเราทานอาหารที่มีประโยชน์และไร้สารเคมีตกค้างย่อมส่งผลดีต่อสุขภาพอย่างมาก

กระแสรักสุขภาพในปัจจุบัน ทำให้ผู้คนหันมาให้ความสนใจในเรื่องของการทานอาหารจากธรรมชาติมากขึ้น พืชผักผลไม้ปลอดสารจึงได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง มีผู้คนไม่น้อยที่หันมาปลูกพืชผักสวนครัวทานเอง โดยใช้พื้นที่ว่างข้างบ้าน หรือนอกระเบียง ในพื้นที่ของที่อยู่อาศัยแบบตึก ใช้พื้นที่ว่างเปล่าจำนวนจำกัดตรงนี้ ปลูกพืชผักอินทรีย์ในกระถางไว้บริโภคเองในครัวเรือน เนื่องจากคำนึงถึงความปลอดภัยของอาหาร

คุณศราวุฒิ รัตนพันธ์ อายุ 44 ปี (สามี) คุณเนตรอนงค์ รัตนพันธ์ อายุ 45 ปี (ภรรยา) อาศัยอยู่บ้านเลขที่ 118 หมู่ที่ 2 ตำบลบึงนาราง อำเภอบึงนาราง จังหวัดพิจิตร 66130 เจ้าของ N&N Farm คุณเนตรอนงค์ กล่าวว่า ตนเองประกอบอาชีพหลักเป็นพนักงานบริษัทเอกชน และมีธุรกิจส่วนตัวร่วมกับสามี คุณศราวุฒิ แต่เริ่มเดิมทีนั้น คุณศราวุฒิ ประกอบอาชีพหลักเป็นวิศวกรเครื่องกล แต่ด้วยทำธุรกิจส่วนตัวหลายอย่างทำให้มองเห็นช่องทางการเติบโตของธุรกิจที่มากขึ้น จึงต้องออกจากงานประจำ และหนึ่งในธุรกิจที่เติบโตอย่างรวดเร็วและมีความต้องการสูงคือ เกษตรปลอดสาร

คุณเนตรอนงค์ เล่าว่า จุดเริ่มต้นของ N&N Farm เกิดขึ้นจากการชื่นชอบทานผลเมล่อน ไม่ว่าคุณเนตรอนงค์ เจอเมล่อนที่ไหนก็ไม่พลาดที่จะซื้อมาทาน แต่ต้องบอกเลยว่า เมล่อนมีราคาที่ค่อนข้างสูง หากเทียบกับผลไม้ทั่วไป ก็ไม่แปลกใจนักหากผู้บริโภคจะคาดหวังกับรสชาติและคุณภาพของผลผลิต แต่ต้องยอมรับจริงๆ เลยว่า ในหลายๆ ครั้ง ที่ซื้อมาทานนั้นรสชาติที่ได้ไม่เหมาะสมกับราคา และจุดนี้เองทำให้เกิดความคิดที่อยากปลูกผลเมล่อนที่มีคุณภาพ รสชาติดี ปลอดสาร ผู้บริโภคได้ทานผลผลิตที่ดีต่อสุขภาพ และการปลูกแบบปลอดสารก็ไม่มีสารปนเปื้อนในดิน น้ำ อากาศ และสภาพแวดล้อม มีความสุขทั้งเกษตรกรและผู้บริโภค

คุณเนตรอนงค์ และคุณศราวุฒิ ได้ศึกษาการปลูกเมล่อนจากกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกเมล่อน และได้ไปตามงานอบรมต่างๆ อย่าง งานเกษตรกำแพงแสน ศึกษาหาข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้ต่างๆ 1 ปีกว่าๆ แต่จุดเปลี่ยนที่ทำให้ได้ลงมือทำจริงๆ คือได้รู้จักกับกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกเมล่อนกลุ่มหนึ่ง ที่ทำให้ได้ลงมือทำอย่างจริงจัง ในตอนนั้นเริ่มจากการสร้างโรงเรือน 1 โรงเรือน และค่อยๆ ขยับขึ้น ปัจจุบันมีทั้งหมด 7 โรงเรือนแล้ว ทั้งหมดนี้ก็คือจุดเริ่มต้นของ N&N Farm และที่มาของชื่อ N&N Farm ก็มาจากชื่อของ 4 คน พ่อ แม่ ลูก จึงได้ชื่อฟาร์มแห่งนี้

คุณเนตรอนงค์ กล่าวว่า ปัจจุบันทางฟาร์มมีผลผลิต 4 อย่างด้วยกัน ผลผลิตตัวที่ 1 ได้แก่ เมล่อน เมล่อนเนื้อด้านในสีส้ม หวาน กรอบ มี 2 สายพันธุ์ คือ 1. สายพันธุ์ไข่มังกร หรือเรียก ฮามิกัว มีรสชาติหวาน เนื้อกรอบ เหมือนสาลี่ ไม่แข็ง ทานง่าย และทานเพลิน 2. สายพันธุ์แสนหวาน มีรสชาติหวาน เนื้อนุ่ม มีความกรอบนิดหน่อย เมล่อนเนื้อด้านในเขียว จะปลูกสายพันธุ์ คิโมจิ มีรสชาติหวาน เนื้อนุ่ม สไตล์ญี่ปุ่น ส่วนใหญ่สายพันธุ์นี้จะปลูกฤดูหนาว ดูแลยาก แต่ทานอร่อย

ผลผลิตตัวที่ 2 คือ มะเขือเทศทานสด สายพันธุ์ Solarino ที่มีต้นกำเนิดจากประเทศเนเธอร์แลนด์ ผลมีสีแดงสด เนื้อแห้ง กรอบ อร่อยเหมือนทานผลไม้ ผลผลิตตัวที่ 3 คือ บัตเตอร์นัท สายพันธุ์สยามบัตเตอร์นัท ผลผลิตตัวที่ 4 คือ แตงโมนอนเปล เนื้อสีแดง สายพันธุ์เมญ่า และเนื้อสีส้ม สายพันธุ์ข้างแสด ผลผลิตทุกชนิดปลูกในโรงเรือน มีมาตรฐาน GAP รับรอง โดยจะปลูกหมุนเวียนสลับกันไป เพื่อเป็นการพักแปลง

สินค้าทุกอย่างของทางฟาร์มจะเป็นการพรีออเดอร์ ต้องยอมรับเลยว่าได้รับการตอบรับดีมากๆ ลูกค้าสั่งจองกันล่วงหน้า สินค้าทุกตัวส่วนมากมีเจ้าของหมดแล้ว แต่ที่ยังไม่สามารถเพิ่มจำนวนการปลูกได้ เพราะเป็นธุรกิจในครอบครัว ต้องช่วยกันดูแลเอาใจใส่ให้ผลผลิตเพื่อให้อยู่ในมาตรฐานเดียวกัน เพื่อส่งสินค้าที่ดีที่สุดสู่ผู้บริโภค

คุณศราวุฒิ กล่าวว่า ผลผลิตที่ฟาร์มขายดีทุกชนิด แต่อยากจะมาอธิบายถึงขั้นตอนการดูแลเพาะปลูก มะเขือเทศทานสด สายพันธุ์ Solarino ที่มีต้นกำเนิดจากประเทศเนเธอร์แลนด์ มะเขือเทศสายพันธุ์นี้ ถือเป็นที่นิยมอย่างมากในกลุ่มผู้รักสุขภาพ

มะเขือเทศทานสด สายพันธุ์ Solarino ต้องเพาะปลูกในช่วงที่เริ่มเข้าสู่ฤดูหนาว เพียง 3 เดือน ก็สามารถเก็บผลผลิตได้ โดยจะเริ่มเพาะปลูกในเดือนสิงหาคม-กันยายน และเก็บเกี่ยวผลผลิตในช่วงเดือนตุลาคม ขั้นตอนการดูแลเพาะปลูก มะเขือเทศสายพันธุ์ Solarino ในโรงเรือน เริ่มจากการเพาะเมล็ดพันธุ์ในเดือนกรกฎาคม โดยเมล็ดพันธุ์นำเข้าจากประเทศเนเธอร์แลนด์ เพาะเมล็ดพันธุ์ จะใช้เวลาอยู่ที่ 20 วัน ก็สามารถลงแปลงปลูกได้แล้ว

ระยะปลูกจะอยู่ที่ 50×50 เซนติเมตร ต่อ 1 หลุม 1 โรงเรือน จะสามารถปลูกได้ 150 ต้น การให้น้ำจะเป็นระบบน้ำหยดในเวลาเช้า 1 ครั้ง และให้ปุ๋ยอินทรีย์เพื่อเสริมสารอาหารให้แก่พืช มะเขือเทศสายพันธุ์ Solarino เป็นพืชไม้เลื้อย ต้องตัดแต่ง 1 ต้น 1 กิ่ง เพื่อการดูแลที่ง่ายขึ้น การดูแลมีเพียงเท่านี้ ไม่มีอะไรยุ่งยาก หากถามถึงเรื่องโรคแมลงต้องบอกเลยว่าไม่มี เพราะเนื่องด้วยอยู่ในโรงเรือน หากมีหนอนบ้างก็เพียงเล็กน้อยสามารถหยิบออกได้ ส่วนโรคพืชไม่มีมา รบกวนอย่างแน่นอนหากตัดแต่งต้นให้สะอาดอยู่เสมอ

คุณเนตรอนงค์ กล่าวว่า กลุ่มตลาดลูกค้าของทางฟาร์ม ส่วนมากจะเป็นหมอ พยาบาล หน่วยงานราชการ กลุ่มผู้รักสุขภาพ ราคาสินค้าทุกชนิดของฟาร์มสามารถกำหนดราคาเองได้ ไม่ต้องขึ้นอยู่กับราคาท้องตลาด แต่ทางฟาร์มก็ขายในราคาที่ทุกคนจับต้องได้ อยากให้ผู้บริโภคได้ทานผักผลไม้ปลอดสารที่ได้รับการรับรองคุณภาพ ลูกค้าหลายท่านชื่นชอบและกลับมาซื้อซ้ำ เกิดการบอกต่อ จึงทำให้ N&N Farm เป็นที่รู้จักอย่างมากในกลุ่มเกษตรปลอดสาร และผู้รักสุขภาพ

“ทางฟาร์มปลูกพืชผักผลไม้ในดิน ระบบโรงเรือน ทำให้ควบคุมคุณภาพที่ดีของผลผลิตได้ ผลผลิตทุกตัวมีรสชาติและเนื้อสัมผัสเป็นเอกลักษณ์ การปลูกพืชปลอดสารถือเป็นอีกหนึ่งอาชีพเสริมที่ให้ผลตอบแทนสูง เข้าถึงกลุ่มลูกค้าได้ง่าย เพราะในปัจจุบันผู้คนหันมาสนใจในเรื่องของการทานอาหารที่ดีปลอดภัยไร้สารเคมีตกค้างมากขึ้น”

สำหรับท่านใดที่สนใจ ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณศราวุฒิ รัตนพันธ์ อายุ 44 ปี (สามี) คุณเนตรอนงค์ รัตนพันธ์ อายุ 45 ปี (ภรรยา) อาศัยอยู่บ้านเลขที่ 118 หมู่ที่ 2 ตำบลบึงนาราง อำเภอบึงนาราง จังหวัดพิจิตร 66130 โทรศัพท์ 081-325-4849 หรือติดตามความเคลื่อนไหวได้ทางเฟซบุ๊ก N&N Farm

เมื่อการทำไร่ ทำสวน กลายเป็นภารกิจสำคัญของคนรุ่นใหม่ในนาม “Young Smart Farmer” ผู้นำเกษตรกรยุคใหม่ ที่จะสร้างเครือข่าย เชื่อมโยงชุมชน ยกระดับสินค้าเกษตรสู่ตลาดยุค 4.0 ปัจจุบัน Young Smart Farmer หลายคนจบการศึกษาในระดับสูง ทั้งปริญญาโทและเอก และมาจากหลากหลายอาชีพ เช่น วิศวกร สถาปนิก ข้าราชการ เจ้าของโรงงาน ฯลฯ ซึ่งจากการประเมินพบว่า ผลผลิตที่ได้มีจำนวนมากขึ้นและมีความแปลกใหม่จากการใช้นวัตกรรม และยังทำให้ต้นทุนลดลง สินค้ามีคุณภาพมาตรฐานจึงเป็นที่สนใจของตลาดทั้งในและต่างประเทศ ช่วยสร้างรายได้ให้แก่เกษตรกรอย่างเป็นกอบเป็นกำ

จากสถานการณ์แพร่ระบาดของเชื้อโควิด-19 สำหรับผู้ที่ได้รับผลกระทบและต้องการกลับบ้านเกิดเพื่อมาประกอบอาชีพการเกษตร การสมัครเข้าร่วมเป็น Young Smart Farmer จึงเป็นอีกช่องทางหนึ่งที่จะมีส่วนช่วยให้ประสบความสำเร็จได้ตามเป้าหมาย ซึ่งผู้สนใจสามารถติดต่อสอบถามรายละเอียดต่างๆ ได้ที่สำนักงานเกษตรอำเภอหรือสำนักงานเกษตรจังหวัดที่อยู่ใกล้บ้าน

​คุณมนตรี ศรียงยศ หรือ เอก Young Smart Farmer ดีกรีปริญญาตรีวิศวกรรมศาสตร์ อิเล็กทรอนิกส์ ผสมผสานเทคโนโลยีเพิ่มคุณภาพทางด้านเกษตรให้ได้ผลผลิตที่แน่นอน ที่หักเหชีวิตตัวเองก้าวสู่อาชีพเกษตรอย่างเต็มขั้น

คุณมนตรี เล่าว่า ทางครอบครัวได้ทำการเกษตร เช่น ปลูกยางพารา ปาล์มน้ำมัน ผักหมุนเวียน พริกไทยพันธุ์ปะเหลียน เป็นต้น เมื่อผมเรียนจบวิศวะ ก็ได้มีโอกาสทำงานกับบริษัท เทเลคอม และได้ออกมาเปิดร้านโทรศัพท์มือถือ ทั้งซ่อมซื้อขายครบวงจรในทำเลที่ดีที่สุดของห้างดังในกรุงเทพฯ คือห้างซีคอน สแควร์ กับห้างแฟชั่นไอแลนด์ อยู่ในวงการนี้มาเกือบ 18 ปี ผมมองเห็นว่าเป็นอาชีพที่ได้เงินแต่ไม่มีความยั่งยืน จึงกลับมาทำเกษตรตั้งแต่ปี 2560 ในรูปแบบใหม่ที่ใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วย ซึ่งผมมองเห็นว่าอนาคตถ้าระบบไปได้จะอยู่กับเราไปถึงลูกหลานเพราะมีความมั่นคงสูงมาก

คุณมนตรี กล่าวถึงเส้นทางก้าวสู่การเป็น Young Smart Farmer ว่า เกิดจากตนเองสมัครเข้ามาในปี 2563 โดยเจ้าหน้าที่ของกรมส่งเสริมการเกษตรอำเภอปะเหลียน ด้วยการลงทะเบียนเป็นเกษตรกร จากนั้นกรมส่งเสริมการเกษตรก็เข้ามาสนับสนุนถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านต่างๆ การทำเกษตรด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย ก็ทำให้ตนเองมีความรู้เพิ่มขึ้น นำกลับมาพัฒนาฟาร์มของตนเอง โดยปลูกพืชผสมผสานหลายชนิด

คุณมนตรีเล่าถึงจุดเริ่มต้นของการทำการเกษตรคือออกแบบพื้นที่ที่เราจะทำการเกษตรก่อน เพื่อที่จะคำนวณค่าใช้จ่ายและการคุ้มค่าในการลงทุนทำเกษตร ถ้าเราออกแบบก่อนที่จะทำการปลูกก็สามารถแก้ไขได้ทันก่อนที่จะลงทุน ในความคิดของผม การทำเกษตรถ้าเราผิดพลาดคือเสียทั้งเงินและโอกาสบวกกับเวลา

“ฉะนั้น ผมจึงให้ความสำคัญในการเลือกพืชผลแต่ละชนิดที่นำมาปลูก ถ้าเรามีสายพันธุ์ที่ดี แต่ราคาสูงหน่อย ยอมลงทุนดีกว่าที่เราไม่รู้ที่มาที่ไปของสายพันธุ์เลย เพราะถ้าเรามีสายพันธุ์ที่ชัดเจน อนาคตเราก็สามารถต่อยอดโดยการขายสายพันธุ์ได้ และปัญหาของการทำเกษตรส่วนใหญ่จะหมดเวลากับการรดน้ำ”

“ผมตัดปัญหาโดยการวางระบบน้ำทั้งหมดเพื่อประหยัดเวลาและเราสามารถกำหนดการให้น้ำให้เหมาะกับพืชแต่ละชนิดด้วย ซึ่งเป็นหัวใจหลักในการเจริญเติบโตของต้นไม้เลยทีเดียว การที่เราจะทำเกษตรอย่าทำตามกระแสหรือตามคนอื่นเพราะจะไม่ยั่งยืน ผมได้พัฒนาการทำเกษตรโดยใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการทำงาน ประหยัดทั้งเวลาและได้ผลดีกว่าแบบดั้งเดิมอีกด้วย และจะพัฒนาแปลงโดยใช้เทคโนโลยีคำนวณปริมาณฝน หรือให้แสงสว่าง (เพื่อบังคับให้ผลผลิตออกนอกฤดูกาล) ซึ่งทำเกษตรสมัยนี้ต้องใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยเพื่อให้เกิดข้อผิดพลาดน้อยสุดในการทำเกษตร”

​คุณมนตรี กล่าวว่า หัวใจสำคัญในการทำเกษตรให้ประสบความสำเร็จ คุณต้องมี 3 ปัจจัยหลักที่ดีก่อน นั่นคือ 1. ดินที่ดีเหมาะสมกับพืช 2. สายพันธุ์ที่เรานำมาปลูกต้องเน้นคุณภาพ 3. ระบบน้ำที่ดีเหมาะสมกับพืชแต่ละชนิด เช่น บางชนิดชอบน้ำโดนใบ บางชนิดก็จะไม่ชอบให้น้ำโดนใบ เป็นต้น ดังนั้น หากต้องการผลผลิตที่แน่นอน ก่อนทำการปลูกต้องทำการออกแบบแปลง ผลสำเร็จที่เกิดขึ้นเกิดจาก 80% คือ การเตรียมแปลง 20% คือ การดูแลระหว่างโต

ปัจจุบันไร่มนตรีปลูกพริกไทยพันธุ์ปะเหลียน จำนวน 230 ค้าง เป็นพืชหลัก นอกจากนี้ ยังปลูกกาแฟทั้งพันธุ์อาราบิก้าและโรบัสต้า สับปะรดฉีกตา ผักกางมุ้ง และแก้วมังกร ประมาณ 100 ต้น ซึ่งมีผลผลิตหมุนเวียนออกตลอดทั้งปี พืชหลักที่ปลูกเป็นพริกไทยปะเหลียน ความโดดเด่นมีกลิ่นหอมเฉพาะตัว มีความเผ็ดร้อนเป็นเอกลักษณ์ และไม่มีปัญหาด้านราคาผลผลิต มีสรรพคุณทางยา ขับลม แก้ปวดท้อง ช่วยขับไขมันส่วนเกิน ใช้เป็นสมุนไพรลดน้ำหนัก แก้ลมวิงเวียน ช่วยย่อยอาหาร

เริ่มต้นมาจากการศึกษาการทำเกษตรให้ได้ผลสำเร็จ สมัคร SBOBET มีหัวใจหลักคือ ดิน น้ำ สายพันธุ์ เลยได้คิดผสมดินปลูกที่เหมาะสมกับพืชผักทุกชนิด แล้วได้ถือกำหนดดินพร้อมปลูกชื่อ ไร่มนตรี ดินมหัศจรรย์ขึ้นมา ซึ่งเป็นดินปลูกแบบอินทรีย์ได้รับมาตรฐาน Q เป็นดินที่มีสารอาหารครบ เหมาะแก่การปลูก มีความเป็นกรดด่าง pH 6.5 ซึ่งเป็นค่าที่ดีที่สุดในการเจริญเติบโตของพืชผัก เนื้อดินผ่านการบดละเอียดและผสมโดยเครื่องมือที่ทันสมัย มีส่วนผสม มูลไก่ มูลวัว EM ตัวปรับสภาพดินที่ผ่านการหมักเป็นอย่างดี โดยบรรจุถุงน้ำหนัก 7 กิโลกรัม ทำการจำหน่ายร้านขายต้นไม้และตามห้างสรรพสินค้าโรบินสันตรัง

นอกจากนี้ มีช่องทางการขายออนไลน์ พบปัญหาเรื่องค่าขนส่งที่คิดตามน้ำหนักสินค้า ทำให้เมื่อรวมกับราคาของดินแล้วทำให้ราคาสูงจนเกินไป จึงคิดวิธีใหม่ที่เราสามารถจัดส่งและได้มูลค่าเพิ่มขึ้น จึงถือกำเนิดเป็นชุดปลูกผักรักษ์โลก ซึ่งมีเมล็ดอยู่ในป้ายไร่มนตรี แค่เปิดฝากระถางแล้วเติมน้ำให้ดิน นำเมล็ดหยอดลงดิน ปิดฝาไว้ 2-3 วัน หลังจากนั้นทำการเปิดฝา ระยะเวลาเติบโตขึ้นอยู่กับชนิดของพืชผัก

ความคาดหวังหรือเป้าหมายในอนาคต

คุณมนตรี กล่าวว่า ถ้าผมทำไร่มนตรีของผมให้มีรายได้ที่แน่นอนแล้ว ผมจะตั้งกองทุนเพื่อช่วยเหลือเกษตรกรที่มีความรู้แต่ขาดเงินลงทุน (เพราะเกษตรกรกู้เงินยากมาก) และให้ความรู้ว่าเราควรจะลงทุนปลูกอะไรเพื่อให้เกิดความสูญเสียน้อยสุด เพราะ 80% คือการลงทุนครั้งแรก 20% คือการดูแลรักษากว่าจะเก็บเกี่ยวผลผลิต

ช่วงฤดูร้อนแบบนี้ นอกจากผักตลาดจะหายาก ราคาแพง แถมสถานการณ์ระบาดของโรคโควิด 19 ทำให้ร้านรวงแผงผักในตลาดสดพลอยปิดไปเสียมากแล้ว ผักยืนต้นที่จะพอหาเก็บได้ตามข้างทางก็ไม่ค่อยแตกยอดแตกใบ ถ้าเราไม่ได้เตรียมไปตัดแต่งกิ่งไว้ก่อนหน้า อีกทั้งที่ดินรกร้างย่านชานเมืองและต่างจังหวัดก็ถูกหักล้างถางพงปลูกกล้วยปลูกมะนาวอย่างปัจจุบันทันด่วน พลอยทำให้พื้นที่ที่อาจเรียกได้ว่าเป็น “ป่าอาหาร” ที่คนเก็บหาของป่ากิน (gatherer) เคยสามารถเก็บพืชผักยืนต้น หรือผักล้มลุกมากินได้ สูญหายไปมากเลยทีเดียว

แต่ก็มีพืชบางชนิดนะครับ ที่พอจะออกดอกออกผลให้เก็บกินได้บ้าง โดยที่เราไม่ต้องไปจัดการอะไรกับมัน อย่างหนึ่งก็คือต้นกระถินข้างทาง ที่อยู่ในช่วงติดฝักแก่ฝักอ่อนให้เก็บได้ แล้วก็ต้นคูน หรือราชพฤกษ์ (Cassia fistula) ที่ทางราชการปลูกเรียงรายเป็นไม้ประดับไว้ริมถนน ออกดอกเป็นพวงระย้าสีเหลืองสดทั่วทุกมุมเมืองเวลานี้