เวียดนาม เมื่อปี 2550 ซึ่งงานเกษตรแฟร์ของเวียดนามจัดยิ่งใหญ่และอวดผลงานของนักพัฒนาสายพันธุ์ที่เก่งมากประเทศหนึ่ง จึงได้ไปสะดุดตากับลำไยพันธุ์นี้ ว่า ทั้งลูกและต้นพันธุ์มีลักษณะเฉพาะตัว ที่น่าจะนำมาปลูกในเมืองไทย ตลาดที่นั่นมีไม้ผลหลากหลายมาก และมีการพัฒนาสายพันธุ์ไม้ผล เช่น ลำไยพันธุ์ขาวพวงใบเตย เป็นต้น

โลกวิทยาศาสตร์ปัจจุบันก้าวหน้าไม่หยุดยั้ง รวมถึงการพัฒนาพันธุ์ของพืชเพื่อให้ปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมและเพื่อเชิงอุตสาหกรรม การเพิ่มขึ้นอย่างไม่หยุดยั้งของประชากรและในขณะเดียวกันเพิ่มการแข็งแรงของเชื้อโรคให้ต้านยารักษามากขึ้น

” ลำไยขาวพวงใบเตย เป็นไม้ผลที่แทบไม่ต้องใช้สารเคมีเลย ด้วยการพัฒนาสายพันธุ์ให้มีความต้านทานโรค ซึ่งในปัจจุบันนี้โลกของเราเต็มไปด้วยเคมีและยาฆ่าแมลง จึงมีนักวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับพันธุ์พืชพยายามที่จะสร้างสรรค์ผลงาน เพื่อเลียนแบบธรรมชาติและปรับตัวเข้ากับธรรมชาติ เป็นพืชที่อยู่ร่วมกับพืชพื้นเมืองอื่นๆ ได้ดี ซึ่งข้อนี้เป็นที่น่ายกย่องคนเหล่านั้น ทางด้านชาวสวนที่มีจิตสำนึกในการรักษาสิ่งแวดล้อมก็จะนำพืชเหล่านี้มาต่อยอดให้เป็นพืชเศรษฐกิจอีกชนิดหนึ่ง” อาจารย์วิเชียร บอก

นักพัฒนาพันธุ์พืชพยายามที่จะสรรค์สร้างพันธุ์พืชที่ให้ผลผลิตสูง เพื่อเหมาะแก่การรองรับประชากรที่เพิ่มมากขึ้นทุกวันในโลกปัจจุบันนี้ การพัฒนาพันธุ์พืชที่ให้ผลผลิตทั้งปี ลำไยขาวพวงใบเตย ก็เป็นหนึ่งในพันธุ์พืชไม้ผลที่เป็นทะวาย คือให้ผลผลิตทั้งปี

ลำไยขาวพวงใบเตย เป็นไม้ผลที่เหมาะสำหรับการปลูกและเป็นที่นิยมอย่างรวดเร็ว เนื่องจากว่าเป็นไม้พุ่มขนาดเล็กได้และเป็นไม้พุ่มขนาดกลางได้ ให้ผลผลิตเร็ว ปลูกได้ง่าย ใส่กระถางหรือวงบ่อก็ได้ ให้ผลผลิตเป็นลำไยทะวาย คือออกทั้งปี ให้ผลผลิตทั้งปี ใช้พื้นที่ในการปลูกสำหรับคนที่มีพื้นที่จำกัดได้ดี

วิธีสร้างแรงจูงใจในการที่จะทำให้ขายดี มีต้นพันธุ์ไว้ขาย มีผลไว้ชิมฟรี

“ที่สวนผมปลูกลำไยขาวพวงใบเตยไว้ประมาณ 25 ต้น เพื่อโชว์ลูกค้า เวลามาแวะดูต้นลำไยเพื่อที่จะซื้อต้นพันธุ์ ก็จะได้ชิมลำไยกันสดๆเลย ก็จะเกิดความประทับใจในรสชาติ ลูกค้าก็จะเกิดความมั่นใจมากขึ้น ก็เป็นการปิดการขายที่รวดเร็ว ลูกค้าส่วนใหญ่ที่แวะมาชิมที่สวน เห็นความน่ารักของผลลำไยขาวพวงใบเตยและทรงต้น เป็นการตอกย้ำความมั่นใจให้มีมากขึ้น เป็นสิ่งสำคัญมากสำหรับผู้ที่จะทำอาชีพเพาะต้นพันธุ์ไม้ขาย ช่องทางการตลาด ก็ทางสื่อออนไลน์ทุกชนิด สื่อสิ่งพิมพ์ หรือการออกงานเกษตรตามสถานที่ต่างๆ แต่ที่ผมไม่ลืมคือ ถึงแม้ลูกค้าจะสั่งซื้อทางออนไลน์ ผมก็จะเลือกต้นพันธุ์ที่สมบูรณ์และแข็งแรงก่อนส่งถึงมือลูกค้า นอกจากสร้างรายได้แล้วยังทำให้สวนร่มรื่น เป็นสวนไม้ผลผสมผสานอีกด้วย” อาจารย์วิเชียร บอก

สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ อาจารย์วิเชียร บุญเกิด สวนสุวรรณีปรางทอง กำแพงเพชร เลขที่ 161/2 หมู่ที่ 1 ตำบลอ่างทอง อำเภอเมือง จังหวัดกำแพงเพชร 62000 เบอร์โทรศัพท์ 085-244-1699

ลักษณะผลของลำไยพันธุ์ขาวพวงใบเตย

ลำไยขาวพวงใบเตย ให้ผลผลิตทั้งปี ลูกจะเล็กกว่าลำไยพันธุ์อีดอของไทย แต่มีเมล็ดลีบ เนื้อในมีความหอมแบบกลิ่นหอมอ่อนๆ คล้ายใบเตยบวกกับกลิ่นหอมของลำไย และสีของเนื้อในมีสีเขียวอ่อน ลักษณะของผลลำไยก็น่ารัก มีลายเส้นคาดที่ผลเป็นเส้นสีน้ำตาลเข้ม ตัดกับสีของผลออกขาวครีม ดูเหมือนผลไม้การ์ตูนก็ว่าได้ ซึ่งเป็นที่มาของ คำว่า “ลำไยขาวพวงใบเตย”

เมื่อก่อนจะเห็นว่าทุกบ้านจะปลูกมะม่วงไว้เป็นไม้ผลประดับบ้านและร่มเงา และเป็นที่จอดรถยนต์ได้ แต่ปัจจุบันนี้ต้นมะม่วงปลูกให้ร่มเงานั้น ก็จะแทนที่ด้วยไม้ผลอย่างอื่น เพราะว่ายางมะม่วงเป็นอันตรายต่อสีของรถยนต์และยังทำให้เหนียวเหนอะหนะเกาะติดบนหลังคารถอีกด้วย

ลำไย เป็นพันธุ์ไม้ที่น่าปลูกเพราะให้ทั้งร่มเงาและยังได้รับประทานผลไม้ด้วย แต่ลำไยที่นิยมปลูกเป็นพืชเศรษฐกิจนั้น มีลำต้นสูงใหญ่เกินไป เกินเนื้อที่จะรับได้ เพราะบางพื้นที่นั้นต้องการปลูกพืชอย่างอื่นด้วย ถ้าทรงพุ่มลำไยพันธุ์อื่นนั้น ก็จะกินเนื้อที่ ลำไยขาวพวงใบเตยเป็นลำไยพุ่มเตี้ย ให้ผลดก และให้ผลทั้งปี จึงเป็นที่นิยมในปัจจุบัน

“ทำเกษตรแบบคนรุ่นใหม่ ไม่เครียดและไม่กดดัน เพราะมีหลักคิดง่ายๆ เริ่มทำอย่างไรก็ได้ให้มีความสุขก่อน อย่าเพียงมุ่งหาแต่รายได้ คิดแค่ว่าทำเพื่อลดรายจ่ายก่อน แล้วรายได้จะตามมาทีหลัง” หลักคิดการทำเกษตร ของ คุณเมธยา

คุณเมธยา ภูมิระวิ หรือ คุณเมย์ อยู่บ้านเลขที่ 343 หมู่ที่ 6 ตำบลวังตะกอ อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร เกษตรกรรุ่นใหม่สานต่องานเกษตรที่พ่อสอน บนเนื้อที่ 27 ไร่ คุณเมย์ เล่าว่า เธอเรียนจบคณะวิทยาการคอมพิวเตอร์ จากมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต เมื่อเรียนจบเธอตัดสินใจกลับบ้านที่จังหวัดชุมพรทันที ไม่ได้อยู่ทำงานตามสายที่เรียนมา เนื่องจากเคยได้ฝึกงานก่อนที่จะเรียนจบ แต่รู้สึกว่าไม่ใช่วิถีชีวิตที่ชอบ ไม่ชอบทำงานในออฟฟิศที่ต้องตื่นเช้ามาตอกบัตรเข้า-ออก ต้องนั่งทำงานที่มีพาร์ติชั่นกั้นเป็นล็อกๆ รู้สึกอึดอัด จึงคิดว่าที่บ้านก็มีพื้นที่ให้ทำต่อยอด ทำไมไม่กลับไปดูแลพื้นที่ของตัวเอง

เริ่มทำเกษตร บนคำสบประมาท
ของชาวบ้าน หาว่า “บ้า”
ด้วยความที่ คุณเมย์ เรียนจบคณะวิทยาการคอมพิวเตอร์มา เธอเล่าว่า หากย้อนไปเมื่อ 10 ปีที่แล้ว บุคลากรที่มีความรู้ด้านคอมพิวเตอร์ขาดแคลน ตลาดกำลังต้องการ แต่เธอเลือกที่จะทิ้งโอกาสแล้วกลับบ้าน แรกๆ คนแถวบ้านหาว่าเธอบ้า มีงานดีๆ ไม่ทำ ซึ่งตอนนั้นเธอคิดแค่ว่า เธอไม่ได้ทำอะไรผิด เธอแค่เลือกในสิ่งที่ตัวเองรัก เลือกที่จะกลับบ้านมาดูแลพ่อแม่ ดูแลแผ่นดินที่ตัวเองเกิด เธอจึงมุ่งมั่นที่จะทำเกษตรบนแนวคิดของเธอให้สำเร็จ และลบคำสบประมาทของชาวบ้านให้ได้

คุณเมย์ บอกว่า พื้นฐานครอบครัวพ่อกับแม่เป็นเกษตรกรปลูกปาล์มน้ำมันมาก่อน มีการเปิดเป็นศูนย์การเรียนรู้ ซึ่งการทำเกษตรของพ่อ พ่อจะเน้นเรื่องการจัดการน้ำอย่างเป็นระบบ และเรื่องของอารยะขัดขืนในสวนปาล์ม คือปลูกไม้ยืนต้นในสวนปาล์ม จะไม่เชื่อในหลักวิชาการ แต่เชื่อในหลักของการปฏิบัติและเชื่อตามศาสตร์พระราชา

เมื่อกลับมาอยู่บ้าน เธอตั้งต้นด้วยการเข้าไปเป็นสมาชิกเข้าร่วมโครงการพระราชดำริของมูลนิธิหนองใหญ่ กว่า 4 ปี ทำในส่วนของผู้ประสานงาน ดูแลในเรื่องของคณะดูงานและสถานที่ ในระหว่างนั้นก็มีการสะสมองค์ความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับการแปรรูปผลิตภัณฑ์ต่างๆ แล้วนำมาสอนสมาชิกให้ได้รู้วิธีการและระบบเครือข่ายมากขึ้น หลังจากทำงานครบ 4 ปี สะสมองค์ความรู้ได้พอสมควร จึงลาออกมาทำงานเกษตรต่อที่บ้าน

การเริ่มต้นทำเกษตรของคุณเมย์ เริ่มจากแนวคิดง่ายๆ คือ ทำสิ่งที่ตนเองชอบและมีความสุขก่อน คือการเลี้ยงสัตว์ มีไก่นานาชนิด ไก่พื้นเมือง ไก่ต๊อก ไก่งวง ห่าน ไก่ดำ เลี้ยงจนชำนาญสามารถเพาะขยายพันธุ์แจกเพื่อนบ้าน ได้แบ่งปันเริ่มมีความสุข เริ่มคิดว่าการทำเกษตรก็เหมือนห้องทดลองวิทยาศาสตร์ที่ต้องศึกษาหาความรู้ที่ในทฤษฎีไม่ได้บอกอยากรู้ต้องลงมือทำ เพราะถ้ามีแต่องค์ความรู้ แต่ทำไม่เป็น ก็ได้แค่มอง เธอจึงเลือกที่จะลงมือปฏิบัติจากสิ่งง่ายๆ จากการขยายพันธุ์สัตว์จนสำเร็จได้มีความสุขไปแล้ว จึงขยับมาทำงานสวนต่อ ปลูกไม้ผล ทำสวนป่า ในรูปแบบเกษตรอินทรีย์ 100 เปอร์เซ็นต์ เพราะภายในสวนจะทำน้ำหมักไล่แมลงเอง ทำน้ำหมักปรับโครงสร้างดินแต่ละสูตร ทำปุ๋ยหมักบำรุงพืชเอง เช่น น้ำหมักจาวปลวกเป็นสูตรที่ทำง่ายแต่ได้ผลดี

สูตรน้ำหมักจาวปลวก ทำง่ายได้ผลดี เริ่มจากการหารังปลวกมาก่อน แล้วขุดเอาดินแข็งๆ ออก เอาแต่รังนิ่มๆ ข้างใน แล้วนำมาผสมน้ำเปล่า กากน้ำตาล รำ แล้วหมักทิ้งไว้ 3 เดือน

วิธีใช้ นำไปรดดิน รดต้นไม้ ช่วยในเรื่องการปรับโครงสร้างของดินให้รากพืชเดินได้สะดวกขึ้น เพราะในรังปลวกมีน้ำลายของปลวก จะมีเชื้อราตัวดี เช่น เชื้อราไตรโคเดอร์มา แบคทีเรียแอคติโนมัยซีท ที่เป็นตัวดีๆ ช่วยเพิ่มจุลินทรีย์และเพิ่มประสิทธิภาพในการปลูกพืชผักให้ได้ผลผลิตดีขึ้น

การทำงานเกษตร ระบบน้ำต้องมาเป็น อันดับ 1
“มีน้ำพอ จัดการดี ทำอะไรก็สำเร็จ”
เจ้าของบอกว่า การทำเกษตรให้ประสบความสำเร็จ น้ำ คือ สิ่งสำคัญ ไม่มีน้ำก็ปลูกพืชไม่ได้ ที่สวนจะให้ความสำคัญกับเรื่องน้ำมาเป็น อันดับ 1 มีการจัดระบบน้ำที่ดี หน้าแล้งไม่เคยประสบปัญหาขาดแคลนน้ำ เพราะวางแผนระบบน้ำให้มีพอใช้ มีการขุดคลองไส้ไก่ เจ้าของอธิบายเพิ่มเติมว่า คลองไส้ไก่ คือร่องระบายน้ำที่มีลักษณะคดเคี้ยวคล้ายกับไส้ไก่ เพื่อชะลอน้ำให้ไหลช้าลง และกระจายความชื้นได้ทั่วถึง ยกตัวอย่าง แปลงทดลองที่สวนมีพื้นที่ไร่ครึ่ง ที่สวนขุดคลองไส้ไก่โดยไม่วางระบบน้ำ แต่ปลูกหญ้าแฝกแทน แล้งที่ผ่านมาต้นไม้บนแปลงไม่ตาย หญ้าเขียวขจี สวนคนอื่นวางระบบน้ำต้องเปิดรดทุกวันเกือบจะไม่รอด แต่คลองไส้ไก่ถึงแม้น้ำจะแห้งแต่มีระบบหญ้าแฝกยึดหน้าดินอยู่ ต้นไม้จึงงาม เพราะหญ้าแฝกมีคุณสมบัติช่วยกักเก็บน้ำ ช่วยกระจายความชุ่มชื้นในดิน แต่จะให้ได้ผลเต็มขั้นคลองไส้ไก่ต้องอยู่คู่กับป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง ถึงจะดี มีหญ้าแฝก มีต้นไม้หลากหลาย 5 ระดับขึ้นไป จะช่วยลดการระเหยของน้ำได้ เพราะถ้าเป็นบ่อทั่วไป ในหลวงรัชกาลที่ 9 ท่านตรัสว่าน้ำจะลดทุกวัน ยิ่งบ่อกว้างมาก น้ำจะระเหยมาก ทางที่ดีควรขุดบ่อน้ำให้ลึกกว่า 3.65 เมตร เพื่อป้องกันน้ำระเหย วันละ 1 เซนติเมตร แต่บ่อที่สวนจะขุดไว้ลึกประมาณ 12 เมตร สามารถเลี้ยงปลาหาอาหารได้ และยังมีน้ำไว้แบ่งปันเพื่อนบ้านยามฉุกเฉินหน้าแล้งได้เพียงพอ

บริหารจัดการพื้นที่ ทำทุกตารางนิ้วเป็นเงิน
พื้นที่ทำการเกษตรของคุณเมย์ มีทั้งหมด 27 ไร่ คุณเมย์ แบ่งพื้นที่ไว้ขุดสระทำบ่อน้ำไว้ใช้ในการเกษตร 7 ไร่ ปลูกปาล์มน้ำมันผสมกับสวนป่า 9 ไร่ สวนผสมไม้ผล 6 ไร่ และแบ่งพื้นที่ไว้ทดลองทำโคกหนองนาโมเดล 1 ไร่ คุณเมย์ บอกว่า ยิ่งทำให้ครบวงจร จะยิ่งลดค่าใช้จ่ายได้มากเท่านั้น การทำเกษตรถ้าทำอย่างเดียว เมื่อเกิดปัญหาจะพาลำบากกันไปทั้งบ้าน ทางที่ดีคือ ผสมสผสาน ปลูกป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง มีป่า มีสัตว์ ทำให้ระบบนิเวศสมบูรณ์ เมื่อระบบนิเวศสมบูรณ์สัตว์จะเริ่มจัดการกันเอง ทำปุ๋ยก็ไม่ต้องกลับกองเอง ใช้ไก่ในการคุ้ยเขี่ยสลับกองให้ และยังช่วยกำจัดวงจรแมลงวัน หรือที่สวนเลี้ยงปลา หากไก่ตายก็สามารถเอาไก่ไปให้ปลากินเป็นอาหารได้อีก รวมถึงการทำน้ำหมักจะเน้นในเรื่องของการนำเศษอาหารในครัวเรือน จากคณะที่มาศึกษาดูงาน ที่เหลือมาทำน้ำหมัก มาผสมกับรำ ทำเป็นอาหารปลา พยายามทำตามฟันเฟืองของธรรมชาติ อย่าไปฝืนธรรมชาติ ถ้าอยู่กับธรรมชาติได้ รายได้จะมาเอง

เชื่อในสิ่งที่ทำ แล้วความสำเร็จจะมาเอง
“หลายคนอยากทำเกษตร แต่ยังมีความกังวล คิดว่าตัวเองไม่มีความรู้ แล้วจะทำได้อย่างไร อยากบอกว่าให้เชื่อในสิ่งที่ตัวเองเลือกและทำให้ดีที่สุด ทำอย่างตั้งใจ อย่างตัวเธอเอง เธอก็ไม่มีความรู้มากมายอะไร อาศัยจากการเรียนรู้ อย่าทำตัวเป็นน้ำเต็มแก้ว ต้องรับฟังความคิดเห็นของคนอื่น และให้ยึดหลักคำสอนของในหลวงรัชกาลที่ 9 ทั้ง 5 ข้อ

ความอดทน
ไม่พูดมาก ไม่อวดรู้
ไม่ทะเลาะกัน
มีความเพียร
อย่าใจร้อน
การทำเกษตรใจร้อนไม่ได้ ถ้าเร่งจะเอาแต่เงินก็พัง ถ้าทุกคนยึดหลักเหล่านี้ได้ เชื่อว่าทุกคนจะประสบผลสำเร็จแน่นอน เพราะตัวเธอเองก็ไม่ได้มีเงินทองมากมาย เริ่มจากครอบครัวติดหนี้ แต่ทุกวันนี้ปลดหนี้ได้หมด และมีเงินซื้อที่เพิ่ม เพราะยึดศาสตร์พระราชาเป็นแบบอย่าง” คุณเมย์ กล่าวทิ้งท้าย

มีมากมายหลายคนที่ชื่นชอบ และชื่นชมอาหารฝีมือคนไทย แม้ว่าบางคนอาจจะไม่เคยรู้ว่า อาหารแบบไทยที่แท้จริงนั้นเป็นอย่างไร เพราะว่าเป็นคนชนชาติอื่น แต่มาประทับใจ ชื่นชอบ หลงเสน่ห์ ติดใจเมืองไทย พยายามหัดพูด และทำความเข้าใจภาษา ขนบธรรมเนียมศิลปะแบบไทย แม้แต่การทำอาหารไทย ซึ่งเป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ เป็นความภาคภูมิใจของคนไทย มีต่างชาติหลายคนทำได้ และทำได้ดีเสียด้วย เคล็ดลับของอาหารไทย ไม่ใช่เพียงแค่ขั้นตอนวิธีการปรุง และความประณีตพิถีพิถันเท่านั้น อีกส่วนหนึ่งคือ องค์ประกอบที่ลงตัวของวัตถุดิบที่นำมาทำ โดยเฉพาะ “ผักพื้นบ้าน” และสามารถตอบโจทย์ความต้องการได้ว่า “บริโภคแล้วได้อะไร?”

ผักพื้นบ้านที่นำมาทำอาหารไทยนั้น มีอยู่มากมายหลายชนิด บางอย่างสืบค้นแล้ว พบว่ามีต้นกำเนิดในบ้านเราเอง บางอย่างก็นำเข้ามาจากต่างแดน เช่นผักชนิดนี้ “ผักชีใบยาว” บ้างเรียกว่า “ผักชีฝรั่ง” อาจเป็นเพราะคนที่นำเข้ามา คงเป็นคนต่างชาติ เช่น ชาวโปรตุเกส จึงเรียกกันเช่นนั้น ที่จริงแล้ว ผักชนิดนี้ เป็นพืชพื้นเมืองในเขตร้อน แถบทวีปอเมริกาใต้ ถิ่นบ้านเมืองที่มีนักฟุตบอลเก่งเยอะแยะ มีคนนำมาแพร่หลายในแถบทวีปเอเชีย และแถบบ้านเรา และก็มีการเรียกชื่อกันหลายอย่าง เช่น ผักชีฝรั่ง ผักชีใบยาว ผักชีใบเลื่อย ผักชีหนาม หอมป้อมเป้อ หอมแป้นเป้อ หอมป้อมกุลา ลงมาจากบนภูเขา เรียก ผักชีดอย หอมฮ้อ กะเหรี่ยง เรียก แมะและเดาะ ชาวอีสาน เรียก ผักหอมเป้ และยังมีอีกหลายชื่อ เรียกกันตามลักษณะที่เข้าใจในพื้นถิ่น เช่น “ป้อม ยาว หอม นิล หนาม” เรียกกันตามแหล่งที่พบเห็น หรือรู้ว่าเป็นผักมาจากแหล่งไหน หรือไม่รู้ที่มา ก็คาดเดากันว่ามาจากต่างประเทศ เรียกต่อท้ายว่า “ฝรั่ง” มาจากบนภูเขา เรียกต่อท้ายว่า “ดอย” มาจากป่า เรียกต่อท้ายว่า “ดง หรือ ป่า” เป็นต้น

ผักชีใบยาว หรือ LONG CORIANDER หรือ CULANTRO มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Eryngium foetidum Linn. เป็นไม้ล้มลุก ต้นสั้น ใบสีเขียวรูปหอกปลายแหลมยาวรี ขอบขนานหยักเป็นฟันเลื่อย ฐานใบเรียวแหลม ใบยาว 10-40 เซนติเมตร กว้าง 1-2 เซนติเมตร มีก้านใบซ้อนทับกัน ชูใบออกเป็นกระจุก ออกดอกชูก้านยาว 20-40 เซนติเมตร ดอกสีเขียว มี 5 กลีบ ออกเป็นช่อคล้ายก้านร่ม มีฐานรองดอก คล้ายดาวเป็นแฉกๆ แหลมคม แข็งเป็นหนาม ติดเมล็ดเล็กๆ สีน้ำตาลดำ เป็นผักที่ชอบขึ้นในดินที่มีความชื้น หน้าดินเรียบ หรือแน่นเล็กน้อย ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด และการถอนแยกกอ เอาต้นอ่อนที่แตกออกมาใหม่จากต้นแม่ไปปลูกขยาย เคยพบเห็นมีอยู่ 2 ชนิด ชนิดแรกคือ ผักชีใบยาวพันธุ์ฝรั่ง ที่เรียกกันว่า ผักชีฝรั่ง โดยจะปลูกด้วยเมล็ดพันธุ์ดี มีจำหน่ายเป็นซอง เป็นกระป๋อง เกษตรกรจะปลูกเป็นผักเพื่อการค้า แปลงปลูกมีตาข่ายพรางแสง มุงเป็นหลังคาคลุมแปลง ดูแลรักษา ให้น้ำ พรวนดิน ให้ปุ๋ย ให้ยา เหมือนปลูกผักการค้าทั่วไป มีลักษณะใบใหญ่ยาว มักจะถอนหรือขุดต้น ล้างราก แต่งราก แต่งใบ แล้วมัดลงตะกร้า หรือห่อกระดาษ ชั่งส่งขายให้พ่อค้าที่มารับ หรือนำส่งตลาดใหญ่ใกล้บ้าน

ผักชีใบยาวอีกอย่างเป็นชนิดต้นเล็ก ใบเล็ก สั้น elhogarprovegan.org เหมาะสำหรับปลูกบริเวณใต้ร่มเงาไม้ ใส่กระบะ กระถาง เป็นชนิดแตกกอได้รวดเร็ว ไม่ค่อยออกดอก จะเรียกว่าชนิดกอก็ได้ ชาวบ้านนิยมหามาปลูกไว้ในสวนหลังบ้าน ใกล้ที่อาบน้ำ ที่ร่มใต้ร้านไม้กระถาง ในเรือนเพาะชำ เรือนกล้วยไม้ ไม่ต้องได้รดน้ำพรวนดิน หรือให้ปุ๋ย ปลูกแบบธรรมชาติ ดูเหมือนว่าจะชอบขึ้นที่ดินเรียบ แน่น ดินเย็น ชอบออกแผ่ใบเรี่ยติดผิวดิน หรือชูใบเพียงเล็กน้อย ที่แน่ๆ คือ อยู่ทนนาน อายุยืน ยิ่งเด็ดหรือแยกต้นไปกิน แยกไปปลูก จะแพร่ขยายต้นไปได้เรื่อยๆ เป็นประเภทใบเล็ก สั้น ใบไม่แข็ง รสชาติอร่อยมากกว่าชนิดแรกมาก นิยมปลูกใส่กะละมังรั่วไว้ข้างครัว สะดวกแก่การเก็บกิน เวลาที่เขาแผ่แพร่เต็มกะละมังแล้ว สวยน่าดู จะเด็ดมากินทีละต้นสองต้นยังคิดเสียดาย แต่ก็ยังมิวาย จำใจต้องเด็ดมาลิ้มรส

ชาวบ้านเขานิยมนำมาเป็นอาหาร เป็นผักสด แกล้มลาบ ก้อย ส้า พล่า ยำ ส้มตำมะละกอ ตำส้มโอ ตำมะม่วง ใส่ต้มขม ต้มอ่อม ต้มแซ่บ โรยหน้าก๋วยเตี๋ยวผัดไทย แกงเนื้อ แกงปลา ยำหมูต้ม ต้มยำไก่ ต้มยำเนื้อ ต้มยำเครื่องในวัว ยำจี้นแห้ง หมกไข่ ห่อหมกปลา แอบปลาน้อย ปลานึ่งแป๊ะซะ ฯลฯ กลิ่นหอมของผักชีใบยาว เมื่อได้รับการเด็ด หั่นฝอยจะหอมมาก เป็นน้ำมันหอมระเหยที่มีคุณค่ามากมาย ช่วยดับกลิ่นคาวของเนื้อสัตว์ เป็นผักที่มีรสชาติเผ็ด แต่เย็น และหอม ผักชีใบยาว ปริมาณ 100 กรัม มีคุณค่าทางอาหาร ให้พลังงาน 32 กิโลแคลอรี ประกอบด้วย เส้นใยอาหาร 1.7 กรัม แคลเซียม 21 มิลลิกรัม เหล็ก 2.9 มิลลิกรัม วิตามินเอ 5250 iu.วิตามินB1 หรือไทอามีน 0.31 มิลลิกรัม วิตามินB2 หรือไรโปฟลาวิน 0.21 มิลลิกรัม วิตามินB3 หรือไทอาซิน 0.7 มิลลิกรัม วิตามินC 38 มิลลิกรัม และมีกรดออกซาลิก สูงมาก อย่ารับประทานมาก จะเป็นนิ่วในไต นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ จะมีอาการปวดท้อง ปัสสาวะติดขัด

คุณประโยชน์ทางยา ผักชีใบยาว แก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย แก้อาหารเป็นพิษ รักษาแผลช้ำบวม แผลเรื้อรัง แก้ปวดศีรษะ แก้ไข้ ป้องกันหวัด เป็นยาขับปัสสาวะ ขับเหงื่อ เป็นยาระบาย ขับลม บำรุงกระดูกและฟัน ป้องกันโรคความดันโลหิตสูง ป้องกันโรคเบาหวาน บำรุงผิวพรรณ น้ำมันหอมระเหยจากผักชีใบยาว ใช้เป็นส่วนประกอบของตัวยาหลายชนิด

วนกลับมาที่ชื่อเรียกผักชนิดนี้กันอีกที ขอยืนยันว่าเรียก “ผักชีใบยาว” นั้นน่าจะใกล้ความจริงมากที่สุดแล้ว เพราะหนึ่งล่ะคือชื่อสามัญ เรียก LONG CARIANDER คือ ผักชียาว หรือ ผักชีใบยาว ชื่อเรียกทางเหนือว่า “หอมป้อมเป้อ” แปลได้ว่า ผักชีแผ่ใบอวดโชว์ทั้งที่ต้นเรี่ยเตี้ยติดดิน หรือบางที่เรียก “ผักชีใบเลื่อย” ขอบใบจะเป็นหยักฟันเลื่อยอยู่โดยรอบแผ่นใบ “ผักชีหนาม” จะเห็นชัดเจนที่ฐานรองดอก ที่เป็นหนามแหลม แข็ง เผลอจับไม่ถูกทาง เป็นอันได้เจ็บมือกันมั่ง ยิ่งแก่ยิ่งแข็ง

แต่ทุกส่วนของต้นผักชีใบยาวกินได้อร่อย มีประโยชน์ สรรพคุณทางยาหมดทุกส่วน รากก็ใช่เหมือนรากผักชีทั่วไป ใบก็ใช่เหมือนกัน ดอก ผล หรือเมล็ด ก็ล้วนมีคุณค่าทางโภชนาการ เป็นยาสมุนไพร และเกิดประโยชน์ทางใจ ให้ความสำราญแก่คนดูแลทะนุถนอมฟูมฟักเลี้ยงดู และทำรายได้ให้กับหลายครอบครัว เรามาช่วยกันนำเอาสิ่งที่มีประโยชน์ และมีคุณค่าไว้กับบ้าน กับครอบครัวเรา ปลอดภัยด้วยนะ ปลอดภัยกันทุกคน